Een duikclub en het milieu

Het feit dat onze duikclub al meer dan 50 jaar de tand des tijds heeft overleefd wil toch wel wat zeggen. Wij proberen al zovele jaren de mensen te enthousiasmeren om eens een duikje onder water te nemen. De meesten onder ons kennen de verhalen en onderzoeken van Cousteau. Kapitein Jacques Cousteau is samen met Emile Gagnan uitvinder van de “Aqualung” en was jaren bezig met het in kaart zetten van mooie duikstekken. Zijn schip, de Calypso, heeft bijgedragen tot schitterende artikelen en films over het onderwaterleven.  Een massaal protest in 1960 in Frankrijk tegen de storting van radioactief afval in zee, kreeg zijn steun. Een grote groep volwassenen en kinderen wisten toen de trein met afval tegen te houden, en terug te laten keren. In 1974 richtte hij de Cousteau Society op voor de bescherming van het leven in de oceanen, waarvoor hij in 1977 samen met Peter Scott de internationale milieuprijs van de Verenigde Naties. Vroeger werd er door ons voornamelijk in Nederland gedoken. Dit was natuurlijk de milieuvriendelijkste manier ten opzichte van heden ten dage. Na een gedegen opleiding door gekwalificeerde instructeurs mogen de aspiranten voor het eerst in Zeeland hun buitenwater oefenduiken gaan doen. De allereerste buitenduik van de aspirant 1* duikers is bij onze club altijd een “happening”. Om een indruk te geven, hoe dat bij ons gaat, volgt hieronder een klein verslag:

Na een paar maanden in het zwembad De Lockhorst oefenen was de grote dag aangebroken. Op zaterdag 31 maart  zouden ze hun eerste buitenduik gaan maken. De hele maand maart hadden ze angstvallig het weer in de gaten gehouden en hoopten op een lekker mooi voorjaar, zodat het water wat warmer zou zijn. Op vrijdag kwam het hoge woord eruit: het wordt echt niet warmer, aspiranten!!! Tijdens het rijden naar Waterworld, waar het verzamelen was, werd er druk gespeculeerd over de gevoelstemperatuur in het water, maar dat mocht de pret niet drukken, die eerste duik zou gemaakt worden. Moby Dickers zijn tenslotte harde bikkels. Toen we allemaal aanwezig waren bij Waterworld, ook de supporters waren in grote getalen aanwezig, ging iedereen naar Dreischor, om hier bij het gemaal te water te gaan. Na het omkleden werd er een groepsfoto gemaakt en konden de aspiranten, onder leiding van de ervaren instructeurs, aan hun avontuur beginnen in het koude water. Achter elkaar gingen de buddyparen onderwater. Ze hebben het stuk voor stuk een half uur volgehouden en vonden het een prima duik, ondanks de zeer lage watertemperatuur. Op de kant stond een attente duiker, met een jerrycan met warm water klaar om even op te warmen. Daarna snel omkleden in de droge kleren en aanvallen op de saté, die in een restaurantje vlakbij de duikstek voor de duikers klaargemaakt werd. Duiken maakt hongerig. Hier werden ook de logboeken trots ingevuld. Met een half uurtje op tien meter diepte met je buddy in brrrr water. Best koud dus, maar het was de moeite waard.

Later kwam met de welvaart en de prachtige reclamefilms, ook de buitenlandse reizen naar duikstekken om de hoek kijken, eerst binnen Europa en na verloop van tijd werd er over heel de wereld gedoken. Omdat er steeds meer mensen gingen duiken, werden de duikstekken populairder. Het jaar 2002 werd door de Verenigde Naties  uitgeroepen als “jaar van het duurzaam toerisme”. De reden die hiervoor werd gegeven was, omdat enorm veel toeristen naar dezelfde vakantiebestemmingen gingen en dat zou ten koste zou gaan van de aanvankelijke rust en ongereptheid van de natuur, zowel boven als onder water. En de lokale bevolking had niet veel aan die toestroming, want de grote buitenlandse concerns hadden de grootste vinger in de pap, wat het verdienmodel betrof. Door het massale massatoerisme zagen de duikers ook hoe het milieu in die oorden veranderde. De conditie van het koraal overal in de wereld is hier een groot voorbeeld van. Plus de rotzooi die in de natuur, boven en onder water gedumpt wordt staat bijna bovenaan de lijst van verontreinigde zaken, waar een halt aan toegeroepen moet worden. Omdat het steeds weer in de media getoond wordt, kan niemand zijn ogen er voor sluiten. Er moet meer gebeuren op het gebied van het milieu om de aarde bewoonbaar te houden.

Boyan Slat, een Nederlandse jongen, die op de middelbare school zat, had op reizen met zijn vader en moeder al diverse keren tijdens het duiken gezien hoeveel plastic afval in het water lag. Hij begon met maken van een installatie om het drijvende kunststofafval op te vangen. Hij maakte gebruik van de natuurlijke stroming in de zee.

Boyan heeft daar in 2012 een prijs mee gewonnen en noemde het project “Ocean Clean up”. De presentatie ging viraal op het internet en het bracht 2,2 miljoen dollar op, zo kon het project gaan testen.  Het begin was er, maar ze zeggen niet voor niks: alle begin is moeilijk. De bedoeling is om zoveel mogelijk plastic afval bij elkaar te “vegen” en dat te recyclen tot blauwe korreltjes, zodat er weer producten gemaakt kunnen worden. Het plasticvrij maken van de oceaan is niet het enige project wat Boyan aan denkt. Na zeven jaar heeft hij zijn aandacht ook gericht op het schoonmaken van de rivieren, waar ook enorm veel plastic afval in drijft. Als de rivieren eerst schoner gemaakt zijn, dan komt er ook minder plastic afval uiteindelijk in de zee terecht. niet in terecht komt. Het overgrote deel van het plastic in de oceaan stroomt binnen via de rivieren. Er is pas een onderzoek geweest, waaruit blijkt dat 1.000 rivieren tezamen verantwoordelijk zijn voor wel 80% van de vervuiling in de oceaan. 

Boyan en zijn team ontwikkelden de Interceptor. Deze catamaran wordt door een computer aangestuurd om plastic op te vangen. De Interceptor is  geschikt voor elk soort rivier. Ook dit systeem is veelbelovend: het is in staat dagelijks 100.000 kg plastic op te vangen. De eerste Interceptors varen rond in Indonesië en Maleisië. 

Nu de vraag wat kan zo’n kleine duikclub bijdragen aan een schoner milieu? Daarvoor moeten we, net als iedereen, ons bewust worden wat een slecht milieu betekent voor onze aarde. Door middel van informatie en lezingen geven wij de mensen een kijkje in de mooie onderwaterwereld. Ze hoeven dus niet direct lid te worden van een duikclub. Voor ons als duikers begint het al, als we gaan duiken in Nederland. We proberen zoveel mogelijk te carpoolen en stappen we met onze duikuitrusting in het water, dan is het belangrijkste punt om te genieten van wat zich onder water bevindt. Daarbuiten vinden wij het onze plicht om alle troep, die zich op en onder water verzamelt, op te ruimen en in de daarvoor bestemde bakken te gooien. Zo dragen wij ons steentje bij. Ook helpen onze ervaren duikers bij het terugvinden van verloren spullen, die in het water terecht zijn gekomen.  In Zeeland waar wij vaak duikjes maken Voor de buitenlandse reizen wordt door onze club voornamelijk gebruik gemaakt van ecologisch verantwoorde duik. Op Curaçao werd een World Clean Up Day georganiseerd met daarbij milieubeschermingsactiviteiten. Aan dit evenement deden meer dan 140 duikers en 18 duikcentra mee. De gunstige groei in het toerisme op Curaçao dus ook het milieu werd namelijk goed zichtbaar. Het hele jaar door werden er om die reden bij meer dan 12 individuele duikstekken afval ingezameld. Ook wordt er veel aandacht besteed aan de dieren, die door slechte omstandigheden niet goed kunnen overleven in het water. Denk hier bijvoorbeeld aan de bescherming van haaien en roggen. In Egypte zijn de mensen, die aangesteld zijn om het toerisme voor de economie en de gemeenschap te promoten er zich wel degelijk van bewust wat de negatieve impact op de natuur kan hebben als er niet zuinig wordt omgesprongen met diezelfde natuur. Duurzaamheid  staat in Egypte hoog in het vaandel en als punt op de agenda, omdat in de toekomst iedereen nog kan genieten van de wereld, zowel boven als onder water. Zelfs de vlucht naar een duikland toe, kan op  een duurzame manier bijdragen tot een beter milieu. De organisatie Green Seat biedt de mogelijkheid om de totale uitstoot te compenseren door een bedrag te storten, wat gebruikt worden voor allerlei projecten op het gebied van klimaatcompensatie. Hierbij te denken valt aan windmolenparken, zonnepanelen, bosherstel enz. Bewustwording en dan daarnaar handelen komt ook bij al onze clubleden naar voren. Een bekend motto van de meeste duikers is: Schiet niet met de harpoen, maar met de camera! En dat wordt veelvuldig gedaan, bij sommigen onder ons kun je niet meer spreken van amateurfotograaf. De leden zorgen voor verspreiding van hun hobby, die tevens de idealen zijn voor een wereld, waarin iedereen zijn steentje kan bijdragen en dat is nu de bedoeling. Verbeter de wereld, begin bij jezelf en laat zoveel mogelijk mensen hier deelgenoot van zijn.

 

In Zweden bestaat al een aantal jaren een nieuwe fitnesstrend. Ze noemen het plogging en is een combinatie van de woorden “oprapen” en “rennen”. Het is algemeen bekend dat Zweedse mensen behoorlijke trendsetters zijn. Dit plogging is niet alleen goed voor je lichaam, maar ook voor het milieu: van alles in de wereld de twee beste dingen. Als je op Instagram zit, dan zijn er al zoveel mensen enthousiast geworden, dat ze dat via Instagram willen delen over de hele wereld. Ze laten de routes zien die ze rennen en de vangst die ze hebben opgehaald en tegelijkertijd showen ze nog even hun getrainde lichamen. Ben je geïnteresseerd geworden dan kun je twee vliegen in één klap vangen. Ga eens een rondje plogging in jouw nabije buurt. Zwerfafval vind je overal en het blijft ook overal! Ooit geweten wat de afbraaktijd van bepaalde dingen is? Een sigarettenpeuk heeft bijvoorbeeld een afbraaktijd van 2 tot 12 jaar en een plastic flesje doet er zelfs oneindig lang over, ongeveer 500 jaar. Elk jaar komt er 50 miljoen kilo huishoudelijk restafval op straat volgens Milieu Centraal.  De consumenten dumpen maar liefst 30 procent van het afval langs de Nederlandse kust. Denk hierbij aan ijsstokjes, dopjes, flesjes en zwerfafval uit de rivieren. Dit zorgt voor verstrekkende gevolgen voor de dieren in de oceanen.

Er zijn heel veel mooie initiatieven om het afval van de stranden op te rapen, te vergaren en op te ruimen op een milieuvriendelijke manier. Aan de Nederlandse kusten staat nu al 70 jutbakken en veel mensen helpen mee met de slogan: Doe mee, verlos de zee. Maar voor ouders ligt natuurlijk ook de opvoedtaak. Heb je afval, neem het mee naar huis en stop het daar in de juiste afvalbak. Jong geleerd, oud gedaan! Als kinderen zien dat ouders geen afval op straat gooien, dan zijn ze zelf ook niet geneigd om rotzooi op straat te laten belanden.

We hebben in meer dan 50 jaar genoeg meegemaakt om er een boek over te schrijven, maar we zijn wel altijd met beide benen op de grond blijven staan. Het is tenslotte ook zo, dat we niet voor niks zeggen: Wij zijn een club door de leden en voor de leden. Zonder de talloze vrijwilligers hadden we geen vereniging meer gehad, daar wordt soms te weinig bij stilgestaan. Mensen, die het juiste hart op de juiste plaats hebben en voortdurend meedenken en meedoen, daar vaart een club wel bij. Sponsoring was vroeger totaal geen probleem, maar nu bedenken bedrijven zich tweemaal of ze een vereniging een donatie zullen geven. Dat is allemaal veranderd. Er wordt eerst gekeken of ze er baat bij hebben, wat natuurlijk begrijpelijk is om daarna hun antwoord bekend te maken en daar kun je als vereniging verder niets toe bijdragen. Dit staat wel in schril contrast met de cijfers, die bekend zijn over sportsponsering. Er wordt gesproken van een verdubbeling in ruim twintig jaar tijd aldus publicaties in de SponsorMonitor. Hier hebben dus niet alle sportverenigingen van geprofiteerd. Het zal wel bij de hele grote sportverenigingen zijn blijven hangen. Daarom is het fijn, dat onze leden bekend zijn met SponsorKliks. Zoveel als mogelijk is, gebruiken ze de detailhandel die aangesloten is bij SponsorKliks. Of het nu gaat om duikmaterialen of iets voor het huis aanschaffen, er zijn mogelijkheden in overvloede.

Alinda Versluis