Wat is de non-profitsector?

Sponsoring, filantropie, donaties, goede doelen en nog veel meer. Dat is onderdeel van de non-profit sector. Elk jaar weer zorgen duizenden organisaties voor het steunen van onderzoeksprojecten om duizenden patiënten beter te maken, geld wordt ingezameld voor ontwikkelingshulp in arme landen en ook lokale organisaties worden door middel van sponsoring geholpen om activiteiten te organiseren voor ouderen en zieken. De non-profit sector is enorm en bestaat uit talloze organisaties die op verschillende gebieden voor ondersteuning en hulp zorgen. Echter, wat zijn de mogelijkheden binnen deze sector?

De non-profit sector

De non-profit sector bestaat uit allerlei organisaties die binnen diverse bedrijfstakken werken. Zoals de naam al zegt, hebben de organisaties niet als doel winst te maken, maar om een concrete missie of taak te vervullen. Meestal zijn dit missies met een bepaalde maatschappelijke waarde, zoals gezondheid, hulpverlening, liefdadigheid, onderwijs, het opkomen voor bepaalde belangen en wetenschappelijk onderzoek.

Een non-profit organisatie maakt dan wel geen winst, maar dit betekent niet dat hun diensten gratis zijn. Ze maken natuurlijk wel kosten om hun doel te kunnen bereiken. Dit kan betekenen dat ze werken tegen een kostprijs. De opbrengsten hiervan kunnen direct in het doel gestopt worden, maar ook aan andere activiteiten van de organisatie worden uitbesteed.

De inkomsten die non-profit organisaties binnenkrijgen, kunnen verdiend worden aan klanten, maar ook aan contributies, fondsen, subsidies of bijdragen, zoals giften en sponsoringen. Voorbeelden zijn stichtingen en verenigingen voor het beoefenen van sporten, waarbij leden maandelijkse bijdragen leveren om gebruik te kunnen maken van de faciliteiten.

Als de activiteiten van een non-profit organisatie meer een bedrijfskarakter krijgen, komen ook BV’s en NV’s voor.

Welke organisaties horen bij deze sector?

De non-profit sector is erg groot en omvat diverse bedrijfstakken. De sector is echter op te delen in vier takken van de economie met verschillende categorieën:

  • Internationale hulp. Hieronder vallen Ontwikkelingswerk, Vluchtelingenhulp en Slachtofferhulp.
  • Gezondheid. Hier horen Volksgezondheid, Gehandicaptenzorg en Blinden en Slechtzienden bij.
  • Welzijn en Cultuur. Hieronder vallen Maatschappelijke en Sociale doelen in eigen land, Mensenrechten, Kunst en Cultuur, Onderwijs en Onderzoek en Kerk en Levensbeschouwing.
  • Natuur en Milieu. Bij deze bedrijfstak horen de categorieën Milieubelangen, Natuurbehoud en Dierenbelangen.

Vormen van inkomsten

Non-profit organisaties maken vaak wel wat kosten die ergens door gefinancierd moeten worden. Hier zijn verschillende mogelijkheden voor.

Contributies

Bij verenigingen, zoals sportclubs, wordt vaak gebruik gemaakt van contributies. Dit zijn maandelijkse geldbedragen die gevraagd worden aan de leden van de vereniging, waarmee de vaste lasten van de vereniging betaald kunnen worden. In ruil voor deze contributies kunnen de leden voor (on)beperkte mogelijkheid toegang krijgen tot de faciliteiten van de vereniging.

Donaties

Donaties kunnen in verschillende omvang en duur voorkomen. Er zijn kleine, structurele en grote donaties. Vaak doneren donateurs eerder en een hoger bedrag wanneer een sprake is van een persoonlijke band met de non-profit organisatie, zoals iemand kennen in uw omgeving die kampt met een ziekte waar een bepaalde organisatie geld voor inzamelt om onderzoek van te kunnen financieren. Daarnaast zijn donaties waarschijnlijker wanneer men daadwerkelijk weet dat hun geld wordt besteed aan het doel waar de organisatie voor staat. Het is dus als non-profit organisatie belangrijk om dit duidelijk en goed naar buiten te brengen.

Evenementen

Evenementen dienen vaak als sociaal doel, in het samenbrengen van mensen met een gemeenschappelijk kenmerk, naast het financiële doel, het opbrengen van de benodigde monetaire middelen. Dit is anders dan andere bronnen van financieringen, waarbij alleen gericht wordt op het inzamelen van geld. Ook kunnen tijdens deze evenementen belangrijke sponsoren en werknemers bedankt worden, wat weer voor een betere samenwerking kan zorgen.

Fondsen

Als het gaat om fondsen, is er een onderscheid te maken tussen eenmalige donaties en samenwerkingen die kunnen zorgen voor structurele, financiële steun. Zo’n langdurige samenwerking kan ook leiden tot een grotere en diepere inzet van het bestuur, waarbij zelfs aanpassingen gemaakt kunnen worden in de structuur van de non-profit organisatie.

Giften

Organisaties kunnen ook giften ontvangen die meestal eenmalig zijn. Dit gebeurt vaak bij korte termijn non-profit organisaties die voor een bepaalde periode om financiële steun vragen. Dit gebeurt vaak bij een natuurramp, waarbij geld wordt ingezameld om het getroffen gebied weer te kunnen herstellen.

Sponsoring

Ook sponsoring komt voor in verschillende soorten. Het kan bijvoorbeeld het geval zijn van strategische sponsoring. Hierbij worden er duidelijke verbanden gelegd tussen het doel, product of de doelgroep en de non-profit organisatie. Er kan daarentegen ook sprake zijn van niet-strategische sponsoring, waarbij deze duidelijke verbanden er niet zijn. Het gevaar hiervan kan zijn dat een associatie met een sponsor een negatieve invloed uitoefent op de reputatie van de organisatie en eventueel andere sponsoren afschrikt.

Subsidies

Een non-profit organisatie kan ook gefinancierd worden op basis van subsidies. Deze kunnen structureel zijn, waarbij ze gericht zijn op lange termijn investeringen. Echter, ook kunnen ze gericht zijn op incidentele, specifieke projecten van een organisatie.

Eigen inkomen

Een non-profit organisatie heeft ook eigen inkomen, wat onderverdeeld kan worden in commerciële activiteiten en opbrengsten en vergoedingen die uit het eigen vermogen komen. Commerciële activiteiten kunnen ontwikkeld worden om een extra inkomstenbron te genereren en door te doen aan interne subsidiëring. Opbrengsten uit het eigen vermogen kunnen spaarsaldo’s en beleggingen zijn. Tot slot kunnen vergoedingen gevraagd worden voor geleverde diensten en producten. Dit dient dan om de kosten die de organisatie maakt te dekken.

Erkende Goede Doelen

Als goede doelen organisatie, een non-profit instelling, kunt u een erkenning krijgen. Het CBF, Toezichthouder Goede Doelen, toetst of uw goede doel voldoet aan de streng gestelde kwaliteitseisen. Al 611 goede doelen hebben zo’n erkenning gekregen, waardoor donateurs weten dat het goede doel daadwerkelijk goed om zal gaan met hun gedoneerde geld. Dit betekent dus ook dat u als goede doelen organisatie veel baat heeft aan zo’n erkenning en beter of sneller uw doelstelling kunt bereiken.

Wat houdt de erkenning precies in?

De erkenning van het CBF is een keurmerk voor goede doelen die aan strenge eisen voldoen. Voor donateurs is dit een garantie dat hun bijdrage aan een bepaald doel daadwerkelijk daar terecht zal komen en dat er zorgvuldig met het gedoneerde geld wordt omgegaan. De erkende goede doelen leggen op deze manier verantwoording af en laten zich controleren door een onafhankelijke partij.

Elk goede doel in Nederland kan de erkenning aanvragen, mits de organisatie een maatschappelijke doelstelling heeft en hiernaast fondsen werft. Dit betreft niet alleen grote organisaties die strijden tegen wereldwijde problemen, maar ook recent opgerichte of kleine goede doelen kunnen het keurmerk krijgen. Er wordt wel om een kleine bijdrage gevraagd voor het toekennen van de erkenning die wordt afgestemd aan de grootte van het desbetreffende goede doel.

Wanneer u als goede doel een aanvraag heeft ingediend, wordt er een toetsing afgenomen. Er worden hiervoor diverse normen gehanteerd. Er wordt bijvoorbeeld onderzocht of het doel van de organisatie vertaald is in bijpassende activiteiten. Daarnaast wordt er gekeken naar hoe deze activiteiten gefinancierd kunnen worden en welke maatregelen het goede doel moet nemen om de missie te kunnen realiseren en belangenverstrengeling te kunnen voorkomen. Tevens geldt er dat hoe groter een organisatie is, hoe strenger de eisen zullen zijn. Ook helpt het CBF de goede doelen met een erkenning om zich verder te kunnen ontwikkelen op professioneel gebied. De hulp van een onafhankelijke kan altijd helpen dingen te zien waar u zich als organisatie op kunt richten en wellicht eerder niet aan had gedacht.

Nadat een goed doel een erkenning heeft gekregen, krijgt u een jaarlijkse check en één keer in de drie jaar wordt een uitgebreide toets afgenomen. Hiermee wordt gecontroleerd of de aangesloten organisaties nog steeds aan de gestelde normen voldoen. Als de uitslagen negatief zijn, worden er maatregelen afgesproken om weer aan de normen te kunnen voldoen. Als hier niet genoeg gehoor aan gegeven wordt of bij overtredingen, kan na overleg besloten worden de erkenning in te trekken.

De normen voor het krijgen van een erkenning zijn niet door het CBF zelf opgesteld, maar vastgelegd door de Commissie Normstelling. Dit is weer een andere onafhankelijke organisatie die bestaat uit zeven leden afkomstig uit verschillende maatschappelijke groeperingen. Deze onafhankelijken zijn onpartijdig en houden rekening met de belangen van eventuele donateurs en de rest van de goede doelen sector.

Als een goed doel erkend wordt, wordt deze voorzien van een “Erkend Goede Doel”-logo, waaraan de erkenning te herkennen is. In het Register goede doelen kun je alle erkende goede doelen in Nederland opsporen. Hier staat ook of ze ingetrokken zijn, sinds wanneer ze actief zijn en het CBF-erkenningspaspoort. In dit laatste kun je in één oogopslag zien welk doel wordt nagestreefd en hoe het opgehaalde geld wordt besteed.